Philosophia Botanica | Plantae | 82


82. TRUNCUS (81) Folia & Fructificationem profert; Species ejus sunt VI; Caulis, Culmus, Scapus, Pedunculus, Petiolus, Frons, Stipes; at Ramus pars est.


  1. CAULIS, Truncus proprius herbae, elevat Folia Fructificationemque.
    1. Simplex, continuata serie versus apicem extenditur.
      1. Integer est simplicissimus, ramis vix ullis.
      2. Nudus Foliis destitutus: Euphorbia, Cactus, Stapelia, Ephedra, Cuscuta.
      3. Foliatus, foliis instructus est.
      4. Flexuosus, secundum articulos horsum vorsum flexus: Ptelea.
      5. Volubilis f. 115. spiraliter adscendens per ramum alienum.

        Sinistrorsum secundum solem vulgo: Humu us, Helxine, Lonicera, Tamus.

        Dextrorsum contra motum solis vulgo: Convolvulus, Basella, Phaseolus, Cynanche, Euphorbia, Eupatorium.

      6. Reclinatus, arcuatim versus terram: Ficus.
      7. Procumbens, horizontaliter supra terram.
      8. Repens f. 112. radiculas hinc inde exserens procumbendo: Hedera, Bignonia.
      9. Sarmentosus f. 131. repens, subnudus est.
      10. Parasiticus, alteri plantae, nec terrae innatus: Epidendron, Viscum, Tillandsia.
      11. Teres, cylindricus est.
      12. Anceps angulos duos oppositos habet: Sisyrinchium.
      13. Digonus, Trigonus, Tetragonus, Pentagonus, Polygonus, praecedentis (12) species sunt.
      14. Triquetrus latera tria plana obtinet.
      15. Triangularis, Quadrangularis, Quinquangularis, Multangularis, ex numero angulorum prominentium.
      16. Sulcatus, sulcis excavatis latis profundis exaratus.
      17. Striatus lineis tenuissimis excavatis inscriptus.
      18. Glaber, superficie laevi est.
      19. Villosus, pilis mollibus pubescens: Tomex, Rhus.
      20. Scaber, punctis eminentibus rigidiusculis exasperatus.
      21. Hispidus, setis rigidis aspersus.

      Ramosus est ramis lateralibus instructis.

      1. Ascendens ramis sursum versis.
      2. Diffusus ramis patentibus.
      3. Distichus ramos situ horizontali exserit.
      4. Brachiatus f. 117. ramos decussatim oppositos habet.
      5. Ramosissimus ramis multis absque ordine gravidus.
      6. Fulcratus, ramis descendens ad radicem: Ficus.
      7. Prolifer, ex apicis centro emittens tantum ramos: Pinus. Caetera ut in integro.
    2. Compositus in ramulos subdivisus deliquescit adscendendo.
      1. Dichotomus, bifariam semper divisus.
      2. Subdivisus, in ramos absque ordine.
      3. Articulatus, internodiis geniculatus: Piper.
  2. CULMUS, Truncus proprius Graminis (78), elevat Folia Fructificationemque: Species servat caulis quam plurimas.
    1. Enodis, qui continuus est, nec articulis interceptus.
    2. Articulatus f. 114. variis articulis connectitur.
    3. Squamosus f. 111. tectus squamis imbricatis.
  3. SCAPUS, f. 113. Truncus universalis, elevans Fructificationem, nec Folia, Narcissus, Pyrola, Convallaria, Hyacinthus.
  4. PEDUNCULUS, Truncus partialis, elevans Fructificationem nec Folia.

    Pedicellus, est Pedunculus partialis.

    Determinatur Loco, aut Modo.

    Loco, quo plantae inseritur basi.

    1. Radicalis, quae e radice immediate exit.
    2. Caulinus, quae cauli insidet.
    3. Rameus, qui e ramis exit.
    4. Axillaris, ex ala, scilicet inter folium & caulem, aut inter ramum & caulem.
    5. Terminalis, qui ramos vel caulem terminat.
    6. Solitarius, qui unicus est in loco.
    7. Sparsi, ubi plures absque ordine prognascuntur.

    Modo, quo flores gerit & connectit summitate.

    1. Uniflorus, Biflorus, Triflorus &c. Multiflorus secundum numerum fructificationum in singulo pedunculo.
    2. Fasciculus colligit flores erectos, parallelos fastigiatos, approximatos: Dianthus barbatus.
    3. Capitulum constat floribus plurimis in globum ferme congestis: Gomphrena.
    4. Spica f. 165. flores sessiles sparsim alterni in pedunculo communi simplici.

      Secunda, floribus ad unum idemque latus versis.

      Disticha floribus ad utrumque latus spectantibus.

    5. Corymbus f. 163. fit ex spica, dum singuli flores petiolis propriis instruuntur, situ elevato proportionali: Spiraea opuli folio, Ledum, Siliquosae.
    6. Panicula f. 167. fructificatio sparsa in pedunculis diverse subdivisis.

      Diffusa cum divaricantur pedicelli.

      Coarctata cum Pedicelli approximantur.

    7. Thyrsus panicula est coarctata in formam ovatam: Syringa, Petasites.
    8. Racemus f. 164. pedunculo ramis lateralibus brevibus constat: Vitis, Ribes.
    9. Verticillus f. 166. fit ex floribus numerosis subsessilibus, caulem annulatim ambientibus.
  5. PETIOLUS, Trunci species, adnectens folium, nec Fructificationem.

    Petiolus, Pedunculus, Pediculus antecessoribus Synonynymi fuere, nobis autem minime.

    Petiolus promit folium, ad Pedunculos Fructificationem; datur tamen rarissime, qui utrumque, ut in Turnera, & Hibisco aliquo.

    Caulis brachiatus semper caussat folia opposita.

  6. FRONS, f. 108. Trunci species, ex Ramo coadunatus Folio & saepius fructificatione.

    Propria Filicibus & Palmis.

  7. STIPES basis Frondis est.

    Proprius Palmis, Filicibus, Fungis.